Rozmowa z Birutė Biekšienė, członkinią Klubu Potomnych Wilnian

Pani Birutė,  2 listopada ubiegłego roku z inicjatywy i wysiłkiem Klubu Potomnych Wilnian (Vilniečių ainių klubas) została odsłonięta tablica, upamiętniająca działalność szpitala litewskiego w okresie międzywojennym. 15 kwietnia br. odsłonięto tablicę, poświęconą działalność Tymczasowego Komitetu Litewskiego. Są to swoiste drogowskazy historyczne, nie pozwalające błądzić w trakcie budowy naszej przyszłości. Co motywuje Państwo do takiej działalności?

Jednym z podstawowych celów działalności naszego klubu jest akurat zachęcanie wilnian i wszystkich obywateli do zainteresowania się  historią regionu wileńskiego w okresie międzywojennym. Jest to bowiem historia nie tylko bolesna, ale też pouczająca, nawiązująca  do aktualnych dotychczas tematów.

21 marca 2019 r. w Łodzi zmarła właścicielka Białej Oławy (Alovė, Alytaus rajonas), księżniczka Halina Gedymin-Żylińska (lit. Halina Gediminaitė-Žilinska), potomkini Wielkiego Księcia Litewskiego Kiejstuta, sybiraczka.

W miniony poniedziałek 15 kwietnia br. staraniem i sumptem członków Klubu Rodowitych Wilnian (Vilniečių ainių klubas) na ścianie gmachu u zbiegu ulic Šv. Ignoto i Dominikonų została odsłonięta tablica, upamiętniająca działalność Tymczasowego Komitetu Litewskiego (Laikinasis Vilniaus lietuvių komitetas) w przeddzień setnej rocznicy jego powołania.

…Jestem za ścisłością, gdyż wydaje mi się, że jedynie prawda jest ciekawa. Józef Mackiewicz

Litwa porzucała Związek Sowiecki, będąc wzorem jednolitości i zwartości narodowej, gdzie Litwini, ludność nadająca imię państwu, stanowili znacznie ponad 80 proc. Nic więc nie wskazywało na to, że kraj będzie miał jakiekolwiek problemy z tzw. mniejszościami.

Dziś w Pałacu Wielkich Książąt Wileńskich rozpoczęły się obrady międzynarodowej konferencji naukowej, poświęconej kościołom biskupim w Wilnie i Krakowie - Abiejų Tautų sostinių katedros. Krokuvos ir Vilniaus vyskupiškosios bažnyčios (Stołeczne katedry Obojga Narodów. Kościoły biskupie w Krakowie i Wilnie).
Tego rodzaju konferencja odbywa się po raz pierwszy, a o jej unikalności świadczy tematyka około pięćdziesięciu referatów, które zostaną wygłoszone w ciągu trzech dni jej trwania.

Wczoraj w Sejmie RL wspólnota litewskich Żydów w ramach programu obchodów Dnia genocydu litewskich Żydów zorganizowała międzynarodową konferencję pt. „Gelbėję Lietuvos žydus, gelbėję Lietuvos garbę“ (Ratując litewskich Żydów, ratowali honor Litwy).

W odległych już czasach sowieckich żartowano, iż prawie każdy zna się na handlu i kulturze, bowiem w końcówce epoki mówiono o tym często i gorąco. Mimo, że handel tak naprawdę nie istniał, o czym zresztą świadczyły coraz bardziej świecące pustkami półki sklepowe, a działalność kulturalna, ukierunkowana na propagandę sukcesu, którego nie było, też budziła uzasadnione wątpliwości  odnośnie celowości jej uprawiania w ówczesnej postaci.
Dziś jednym z takich tematów, na którym na Litwie wszyscy się znają, jest problematyka Litewskich Polaków.

Dziś przed kościołem św. Rafała grupa osób zaznaczyła 361 rocznicę bitwy na Zielonym moście oraz oddała hołd pamięci bohaterom i poległym w tej bitwie w obronie Wielkiego Księstwa Litewskiego przed najazdem wojsk moskiewskich.

Wczoraj w Pałacu Wielkich Książąt Litewskich z odczytem pt. The Polish-Lithuanian Union: Success or Failure? ( Unia polsko – litewska: osiągnięcie czy porażka?) wystąpił znany brytyjski historyk prof. Robert Frost.  Referat był poświęcony promocji świeżo wydanej przez niego  książki „The Making of the Polish-Lithuanian Union, 1385–1569” (Utworzenie polsko-litewskiej unii w latach 1385-1569 ).

Miłośnicy twórczości Józefa Mackiewicza mają dziś nie lada powody do radości – w ciągu zaledwie kilku miesięcy na krajowym rynku wydawniczym ukazały się dwa jego dzieła w języku litewskim – Nie trzeba głośno mówić (Nereikia garsiai kalbėti, leidykla Brėdis) i Prawda w oczy nie kole (Tiesa akių nebado, leidykla Naujasis žydinis.  Aidai). Pamiętając o litewskim wydaniu z roku 2009 Drogi donikąd (Kelias į niekur, leidykla Aidai) – litewski czytelnik na podstawie tych trzech wydań może już wyrobić sobie  pewien ułamkowy obraz, dotyczący postaci, skali wartości i dorobku Józefa Mackiewicza.